Najstarszy dokument, potwierdzający osadnictwo na terenie gminy Blachownia, został podpisany przez księcia Władysława Opolskiego i pochodzi z 1382 roku.

Aktualnie gmina Blachownia liczy około 13 tys. mieszkańców. Prawie 56% powierzchni gminy zajmują lasy. Centrum gospodarczym i kulturalnym jest miasto Blachownia, które położone jest w kotlinie między zielonymi borami sosnowymi na skraju obszaru chronionego krajobrazu, który jest ostoją dla ptactwa, zwierząt i roślin rzadkich gatunków, chronionych w naszym kraju. Perłą miasta niewątpliwie jest zalew o powierzchni ok. 30 ha, który posiada niezbędne pozwolenia sanitarne, dopuszczające go do użytku publicznego. Obecność wody stwarza doskonałe warunki do rozwoju sportu i rekreacji. W ramach zalewu zlokalizowane jest strzeżone kąpielisko dla dzieci oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego, dająca możliwość wędkowania, pływania rowerkiem wodnym, kajakiem, uprawiania windsurfingu oraz popularnego w regionie modelarstwa wodnego. Urząd Miejski w Blachowni opracował pełną koncepcję kompleksowej modernizacji zbiornika oraz budowy niezbędnej infrastruktury rekreacyjno – sportowej. Wypoczynek na łonie przyrody dla przepracowanych i zmęczonych życiem miejskim jest niewątpliwie ważnym aspektem życia codziennego. Tereny gminy Blachownia dają ogromną możliwość uprawiania turystyki aktywnej poprzez spacery, jogging czy też nordic walking. Ośrodek Sportu i Rekreacji w Blachowni, dysponuje dobrze wyposażoną bazą turystyczno - wypoczynkową z 42 miejscami noclegowymi. W ofercie OSiR-u znajdują się również m.in. siłownia, sauna, kort do tenisa ziemnego, skatepark oraz kryta hala widowiskowo-sportowa. Możliwość skorzystania z wypożyczalni rowerów „Rodzinne dwa kółka”, stwarza warunki do wspaniałej przygody na pięciu trasach rowerowych przebiegających przez najciekawsze zakątki gminy Blachownia. Na szlakach można zobaczyć m.in. „piętrowe” mosty kolejowe, trzystuletni dąb Henryk czy też wyjątkowej urody rezerwat rododendronów. W sezonie letnim odbywają się profesjonalnie przygotowane imprezy biegowe o randze krajowej.

Dla miłośników kultury i rozrywki aranżowane są letnie koncerty plenerowe, w trakcie, których, można zobaczyć gwiazdy polskiej estrady muzycznej. Na przełomie czerwca i lipca organizowana jest coroczna impreza kulturalno – rozrywkowa o nazwie „Dni Blachowni” mająca charakter ponadregionalny.

W grudniu 1998 r. został utworzony Park Krajobrazowy „Lasy nad Górną Liswartą”, który swoim zasięgiem obejmuje obszary otaczające zalew w Blachowni. Przez miasto przebiega „Szlak Rezerwatów Przyrody”, biegnący przez Kłobuck i Krzepice do rezerwatów przyrody „Zamczysko”, „Dębowa Góra”, „Modrzewiowa Góra” i „Mokry Las”. W celu ochrony przyrody w 1993 r. na terenie gminy Blachownia powstał Obszar Chronionego Krajobrazu „Rozlewisko Górnej Stradomki”, o łącznej powierzchni ponad 100 hektarów. Na terenie rozlewiska występują cenne okazy roślin i zwierząt. Przedstawicielami fauny są m.in. łosie, żmije zygzakowate, zaskrońce oraz ok. 70 gatunków ptaków w tym: perkozy dwuczube i rdzawoszyje, derkacze, kruki, puszczyki, myszołowy oraz jastrzębie. Reprezentantami flory są m.in. orlik pospolity, grążel żółty, rosiczka okrągłolistna, naparstnica, mieczyk dachówkowaty, storczyk i widłaki.